Pinot Grigio (Pinot Gris): alles wat je moet weten over deze druif en wijn

Hoofdstuk 1

Wat is pinot grigio?

Pinot grigio is een witte wijn druif die afstamt van de pinot druif familie. Hiertoe behoren ook ook pinot blanc en pinot noir. De schil van de druif is groen, grijsachtig, rood en/of paars. Aan een tros hangen dus verschillende kleuren. Zodra de druif rijp is heeft het een grijsblauwe kleur. Grigio betekent ook “grijs” in het Italiaans.

De reden dat de wijn niet rood kleurt komt doordat het wordt gemaakt van het vruchtvlees van de druif. Tijdens de fermentatie komt dit niet aanmerking met de verschillende kleuren schil van de druif.

Hoewel het van oorsprong uit de Bourgogne in Frankrijk komt, wordt het tegenwoordig voornamelijk het noorden van Italië en in de Elzas streek in Frankrijk geproduceerd. In de Elzas streek wordt het pinot gris genoemd. Daarnaast wordt de wijn ook nog in Duitsland, Oostenrijk, Australië, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten geproduceerd.

Hoofdstuk 2

Welke typen zijn er allemaal?

Grofweg zijn er drie typen pinot grigio, namelijk:

1. Droog & mineraalachtig
2. Droog & fruitig
3. Zoet & fruitig

1. Droog & mineraalachtig
Dit type wordt voornamelijk geproduceerd  in het noorden van Italië. De mineraalachtige tinten dankt de wijn aan de ligging van de wijngaarden aan de voet van de Alpen. De bergen zorgen er ook voor dat de druiven een hoog zuurgehalte bewaren.

De wijn wordt fermenteerd in roestvrijstalen vaten. Verder worden de wijnen gekenmerkt door een lager alcoholpercentage, van 10 – 12,5%.

Regio’s met een koeler klimaat waar deze druif groeit zijn:

• Noord-Italië
• Oostenrijk
• Hongarije
• Slovenië
• Duitsland
• Canada

2. Droog & fruitig
Zoals de naam al doet vermoeden zijn hier sterke fruitsmaken aanwezig. Het is makkelijk om bijvoorbeeld perzik of citroen hieruit te halen. Deze pinot grigio groeit voornamelijk in landen met een warm klimaat. Dit fruitige type wordt ook wel pinot gris genoemd. 

Daar heeft deze wijn een minder hoog zuurgehalte en meer boterachtige textuur. Dat komt door malolactische gisting, ook wel bekend als MLF (Malolactic Fermentation). Dit is een proces in het maken van wijn waarbij appelzuren (malum) in melkzuur (lac) en koolstofdioxide wordt omgezet. 

Druiven bevatten namelijk appelzuren. Deze worden door een bacterie worden omgezet in melkzuur. Hierdoor verdwijnt of verzacht de appelsmaak en stijgt de boterachtige tint. Wijnproducten moedigen dit proces aan, omdat hierdoor het gevoel van een scherpe zuurgehalte in de mond wordt omgezet naar een meer crèmeachtige zuur, namelijk boter.

Regio’s waar deze wijn wordt gemaakt:

• Friuli-Venezia Giulia, Italie
• Australië
• Nieuw-Zeeland
• Chili
• Verenigde-Staten
• Argentinië

3. Fruitig & zoet
De Elzas streek in Frankrijk staat bekend om kwalitatief goede pinot grigio te maken met een zoet tintje. Het is ook de enige die een zoete variant maakt. Zoete smaken die hierin terugkomen zijn honing, zoete appel en gember.

Hoofdstuk 3

Hoe smaakt pinot grigio?

Het is belangrijk om te weten dat pinot grigio niet een unieke smaak heeft terugkomen, zoals bijvoorbeeld sauvignon blanc en riesling wel hebben. 

Een typische pinot grigio is soepel en zacht in textuur. Het zijn bijna altijd droge witte wijnen met een aanwezige zuurtegraad en light- tot medium-bodied. Dat houdt in dat ze qua structuur licht tot gematigd aanvoelen in de mond. Daarnaast zijn fruitsmaken sterk aanwezig. Verwacht daarnaast ook tinten van bloem, kruiden en zout.

Fruitsmaken die over het algemeen terugkomen zijn: limoen, peer, perzik, nectarine en citroen. Afhankelijk van waar de druif groeit en op welke wijze de wijn wordt gemaakt, kan het honingachtige aroma’s bevatten of zoutachtige mineralen.

Er zijn een aantal factoren die van invloed zijn op de smaak, namelijk de productiewijze en de regio waar de druif groeit. De Italiaanse variant is bijvoorbeeld droger en iets meer bitter dan de Franse. Andersom is de Franse weer iets zoetiger met subtiele honing en gember tinten.

In landen met een warm klimaat waar de wijn wordt geproduceerd komen andere smaken naar voren dan landen met een koel klimaat. Zo komen hier smaken als banaan, ananas en perzik in terug. Pinot grigio uit koele klimaten zijn wat zachter, strakker en bevatten mineraalachtige smaken. 

De smaak per land

Italië
De pinot grigio uit Italië voelen qua structuur vaak licht aan in de mond. Daarnaast overheersen de citrusachtige aroma’s. Het is frisse en cleane wijn. Verder behouden de druiven een hoge zuurtegraad.

Frankrijk
Pinot grigio uit de Elzas streek kunnen qua structuur iets voller aanvoelen in de mond. Daarnaast kunnen ze veel bloemachtige tinten bevatten. Tevens kunnen ze subtiele tinten van honing bevatten. Doordat de druiven hier later worden geoogst behouden ze een hoge zuurgehalte en creëren ze sterke smaken.

Duitsland
Pinot grigio uit Duitsland zijn vaak medium-bodied met een gebalanceerde zuurtegraad en een zoet tintje. 

Verenigde-Staten
De variant uit de Verenigde-Staten bevat vaak meer uitsprekende fruitsmaken en een minder hoog zuurgehalte dan de Europese variant.

Hoofdstuk 4

Het verschil met andere wijnen

Wat is het verschil tussen pinot grigio en pinot gris?

Deze twee termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar in feite is het dezelfde druif. Pinot Grigio is een Italiaanse benaming en pinot gris is een Franse benaming. 

Vanwege de verschillende smaak per regio staat pinot grigio meer bekend om zijn citrus smaken. Pinot gris daarentegen staat bekend om zijn intense fruitsmaken.

Wat is het verschil met sauvignon blanc?

Beide wijnen zijn frisse en droge witte wijnen. Pinot grigio kan wat voller in de mond aanvoelen dan sauvignon blanc. Daarnaast kan het iets zoeter smaken en sterker ruiken. Sauvignon blanc heeft een hoger zuurgehalte en iets lichter van structuur.

Wat is het verschil met chardonnay?

Chardonnay is een medium-bodied wijn die gekenmerkt wordt door een rijke smaak aan fruit en vanille. Vaak zijn ze ook nog op eikenhouten vaten gerijpt, waardoor ze ook nog een vanille of karamel smaak hebben. Ze zijn een stuk zwaarder en hebben een minder hoge zuurtegraad dan pinot grigio.

Hoofdstuk 5

Wijn & spijs

Doordat het vaak een lichte wijn is met een fris zuurgehalte met citrus smaken past goed bij zomerse gerechten. Denk daarbij aan zeevruchten, verse of gegrilde groenten, vegetarisch paella van de barbecue.

Witvis met citroen en/of limoen is een klassiek voorbeeld dat er goed bij past. Andere voorbeelden zijn: zeebaars, blauwvis, tilapia of roodbaars.

Een pinot grigio die wat voller qua structuur is en wat hoger in alcoholpercentage past beter bij meer zwaardere gerechten waar bijvoorbeeld room of andere sauzen in zitten.